Die Inkomstebelastingwet[1] bevat definisies vir verskillende rentekoerse. Hierdie rentekoerse dien as die basis vir renteberekeninge in inkomstebelasting in verskillende omstandighede en kan breedweg in drie hoofareas gekategoriseer word. Kennis van die verskil tussen hierdie onderskeie tipes rentekoerse kan ’n wesenlike impak hê op die bedrag rente wat deur belastingbetalers verskuldig of ontvangbaar is, asook die wyse waarop hulle transaksies struktureer, beïnvloed.

Wat is die verskillende tipes rentekoerse en wanneer is hulle van toepassing? SAID onderskei tans tussen twee “voorgeskrewe tariewe” en ’n sogenaamde “amptelike rentekoers”. Die voorgeskrewe tariewe is administratief van aard en van toepassing op belastingskulde, terwyl die amptelike rentekoers meer substantief van aard is en die basislyn bepaal waarteen die billikheid van rentekoerse op transaksies gemeet word.

• Eerste voorgeskrewe koers: Hierdie is die rentekoers wat van toepassing is op enige belastingskuld deur belastingbetalers aan SAID betaalbaar, of belastingterugbetalings deur SAID aan belastingbetalers verskuldig op grond van suksesvolle appèlle en sekere vertraagde terugbetalings. Die koers word bepaal deur ’n kennisgewing in die Staatskoerant ingevolge die Wet op Openbare Finansiële Bestuur[2]. Sedert 1 Julie 2018, staan ​​hierdie koers op 10% (die hoogste was 19% in 1999!).
• Tweede voorgeskrewe koers: Hierdie koers is van toepassing op die oorbetaling van voorlopige belasting en is gekoppel aan die eerste voorgeskrewe koers. Ongelukkig is hierdie koers wat slegs in belastingbetalers se guns is, 4 persentasiepunte onder die eerste voorgeskrewe koers, dus tans 6%.
• Amptelike rentekoers: Die amptelike koers vir Rand-gedenomineerde skuld is gekoppel aan die terugkoopkoers plus 100 basispunte. Die amptelike koers word aangepas aan die begin van die maand wat volg op die maand waarin die Suid-Afrikaanse Reserwebank die terugkoopkoers verander (tans 7,5% sedert 1 April 2018).

Dit is belangrik om daarop te let dat die voorgeskrewe koers tans nog deur die Wet gereguleer word. Daar word al lank voorgestel dat dit gereguleer word ingevolge die Wet op Belastingadministrasie. Die relevante bepalings is reeds in die Wet op Belastingadministrasie vervat, maar die effektiewe datum moet nog bepaal word. Dit lyk egter nie asof dit, ten minste uit ’n waardeperspektief, enige wesenlike impak sal hê nie.

“Rentekoers” in inkomstebelasting kan meer as een betekenis aanneem, afhangende van die spesifieke omstandighede. Dit is dus van kritieke belang dat belastingbetalers eerstens bewus is van watter wetgewing op enige tydstip van toepassing is en tweedens watter tipe rentekoers in hul spesifieke omstandighede van toepassing is.

[1] No 58 van 1962

[2] No 1 van 1999

Hierdie artikel is ʼn algemene inligtingsblad en moet nie as professionele advies beskou word nie. Geen verantwoordelikheid word aanvaar vir enige foute, verlies of skade wat ondervind word as gevolg  van die gebruik van enige inligting vervat in hierdie artikel nie. Kontak altyd ʼn finansiële raadgewer vir spesifieke en gedetailleerde advies. (E&OE)